Bokuda Jahon Iqlim Sammiti (COP-29) doirasida Side Event (Sayd-event) tadbiri o‘tdi
Jahon Iqlim Sammiti (COP-29) doirasida Bokuda O‘zbekiston Respublikasi Inson huquqlari bo‘yicha milliy markazi tomonidan «Iqlim o‘zgarishi sharoitida bolalarning sog‘lig‘iga bo‘lgan huquqlarini ta’minlash» mavzusida Side Event (Sayd-event) shaklida parallel tadbir tashkil etildi.
U xalqaro bola huquqlari kuni va BMTning Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyasi qabul qilinganining 35 yilligi arafasida o‘tkazildi. Tadbirda BMT Inson huquqlari bo‘yicha Oliy komissari boshqarmasi (UHKPCh), xalqaro tashkilotlar, davlat organlari, Ozarbayjon va xorijiy mamlakatlarning ilmiy-ekspert muassasalari vakillari ishtirok etdi.
Muhokama davomida ishtirokchilar iqlim o‘zgarishi, ularning yosh avlod salomatligiga ta’siri va bu borada xalqaro hamkorlikni mustahkamlash zarurligi munosabati bilan jahon hamjamiyati oldida yuzaga keladigan asosiy qiyinchiliklarga e’tibor qaratdilar.
Bu tadbirda Inson huquqlari bo‘yicha milliy markaz direktorining birinchi o‘rinbosari M. Tillabaev, O‘zbekiston Fanlar Akademiyasi Davlat va huquq instituti direktori M. Turg‘unov, BMT Inson huquqlari bo‘yicha Oliy Komissar boshqarmasining Inson huquqlari, iqlim o‘zgarishi va atrof-muhit bo‘yicha koordinatori R. Vachirarattanakornkul, Ozarbayjon Inson huquqlari bo‘yicha vakili apparati rahbari A. Safixanli, ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish vazirligi vakili S. Abdullaev tomonidan respublika muhiti va iqlim o‘zgarishi bo‘yicha ma’ruza qildilar.
Ishtirokchilar iqlim o‘zgarishi butun dunyo bo‘ylab bolalarning huquqlari va farovonligiga keng ko‘lamli va ko‘p qirrali ta’sir ko‘rsatishini ta’kidladilar, bunda bolalarning ekstremal ob-havo hodisalarining ko‘payishi, havo va suv sifatining yomonlashishi va ekologik xavflarning oshishi bilan bog‘liq ekologik inqirozlarga nisbatan zaifliklariga alohida e’tibor qaratildi.
Mutaxassislarning fikriga ko‘ra, bir milliardga yaqin bola - dunyodagi barcha bolalar aholisining yarmi - iqlim xavfi juda yuqori bo‘lgan mamlakatlarda yashaydi. Havoning ifloslanishi, ekstremal ob-havo hodisalari, yuqumli kasalliklarning tarqalishi va atrof-muhitning buzilishi ularning kelajagi uchun asosiy tahdiddir. Bolalar, global isishga minimal hissa qo‘shganiga qaramay, uning eng jiddiy oqibatlariga duch kelishmoqda.
Bugungi kunda deyarli har bir bola kamida bitta ekologik yoki iqlim tahdidiga duch kelmoqda. O‘zbekistonning xalqaro tashabbuslarda faol ishtirok etish va ushbu muammolarni hal qilishda asosiy hamkorlar bilan hamkorlikni mustahkamlash borasidagi sa’y-harakatlariga alohida e’tibor qaratildi.
Orol dengizi ekotizimini tiklash chora-tadbirlari to‘g‘risida «Orolbo‘yi yashil belbog‘ini» yaratish loyihasini amalga oshirish orqali ma’lumot berilgan. Mamlakatda yosh avlodning ekologik ta’limi masalalariga katta ahamiyat berilmoqda, inson huquqlari bo‘yicha ta’lim sohasidagi Milliy dastur va ekologik ta’limni rivojlantirish konsepsiyasi faol amalga oshirilmoqda, bolalar va yoshlar o‘rtasida axborot-ta’lim dasturlari o‘tkazilmoqda.
Tadbirda ishtirokchilar yangi O‘zbekistonning sa’y-harakatlarini, xususan, inson huquqlari bo‘yicha IV Samarqand forumining muvaffaqiyatli o‘tkazilishini va Samarqand Deklaratsiyasining BMT Bosh Assambleyasi hujjati sifatida qabul qilinishini, shuningdek, mamlakat bolalar, yoshlar va iqlimiy harakatlar to‘g‘risidagi Deklaratsiyani amalga oshirishda ishtirok etishini ta’kidladilar.
O‘zbekistonning ekologik kun tartibi mintaqaviy va global tashabbuslarga integratsiyalashgani, bu esa xalqaro hamkorlar bilan hamkorlikni faollashtirishga yordam berayotgani ta’kidlandi. O‘zbekiston atrof-muhitni muhofaza qilish, iqlim o‘zgarishi va atrof-muhitni barqaror boshqarish sohasida muloqotni kuchaytirish va tajriba almashishga intilmoqda.
